Бир факъыр ве хан

Фукъаренинъ бири ёл устюнде хангъа раст келе къала ве ондан сорай:

- Ханнынъ сарайына къайсы ёлдан кетиле? Ёл узакъмы? - дей.

Хан меракълана ве:

- Ханнынъ сарайы санъа не керек олды? - деб сорай.

- Ханны кореджек олам.

- Я! Оны корюб не япаджакъсынъ?

- Борджкъа пара истейджегим.

- Чокъмы?

- Олгъаны-оладжагъы он бинъ алтын.

- Он бинъ? Э-ей! Я бермесе?

- Бинъге тюшерим.

- Бинъ де чокъ десе?

- Айса юзь олсун, дерим.

- Я, барыб, юзь алтын да бермесе?

- Бермесе, бермез даа. Не япаджакъсынъ онъа? Олмаса... «Атлангъан къара эшегим дёрт баджагъынен бир кереден апайынъньнъ бала ятагъына далсын»! дер де, айланыр, юре беририм.

- Джесаретинъ етмез, япамазсынъ!

- Япарым.

Хан, фукъаренинъ бу джевабына ачувлана да, огюни алмакъ ичюн, шу саат бир айнеджилик тюшюне. Джан сакъларларындан бирине, явашдан, фукъарени сарайгъа озгъармасыны эмир эте де, озю кестирмеден джюйрюгини эвине джельдирте.

Фукъарени ханнынъ къатына алыб келелер. Хан тахтгъа минген. Къашлары чатыкъ, козю ачувлы, юзю серт. Хан сорай:

- Кимсинъ я сен? - дей.

Фукъаре, озюни аджеми косьтериб, ханны танымагъакдан ола.

- Ким олгъанымы тек бир раметли аннам биле эди амма, о заваллы да мен ахмакъкъа буны анълатыр-анълатмаз, джан берди, - деб джеваблана.

- Манъа не ишнен кельдинъ?

- Борджкъа пара истейджек олам.

- Чокъмы?

- Екъ, олгьаны-оладжагъы он бинъ алтын!

- Он бинъ? Э-ей! Меним о къадар парам ёкъ!

- Мен бинъге де къаиль олурым!

- Амма мел бинъни де берамам!

- Айса юзь алтын олсун!

- Юзю де ёкъ.

- Ёкъ, дейсиз, э? Олмаса, олмаз даа. Чаре не? Лякин эр алда, бильмиш олунъыз, ханым султаным, меним къара эшегим сарайынъыз алдында, дёрт баджагынен бир кереден бала ятакъкъа далайым, деб тура.

Бойлеликнен усуллы, акъыллы фукъаре, дегенини этиб, сёзюнинъ саиби олуб чыкъкъан. Лякин шу фукъареге бир иш кесейим деб тахтына минген хангъа, ачувыны ютуб, богъулмакъдан башкъа ич бир чаре къалмагъан.