Jak napisać? - Powieść historyczna

07. Przenikanie? Czyli łączenie faktów z literacką fikcją.

07. Przenikanie? Czyli łączenie faktów z literacką fikcją.

Skoro już zapoznaliśmy się z epoką, która nas interesuje i mamy pozbierane fakty i potrzebne materiały, pora na najtrudniejszą część w tworzeniu powieści historycznej.

Jak wiadomo w tym gatunku charakterystyczne jest to, że fikcja występuje obok prawdziwych osób i zdarzeń. A mianowicie w twojej powieści powinny występować nie tylko postacie historyczne, ale także wymyśleni bohaterowie, którzy nigdy nie istnieli. Również obok wydarzeń, które miały miejsce w danej epoce, powinieneś zawrzeć sytuacje, które nigdy naprawdę nie miały miejsca.

Pytanie, co zrobić, aby efektem tego łączenia była wiarygodna powieść historyczna, a nie jakieś science-fiction?

Oto kilka pomocnych wskazówek:

1. Weź do ręki trzy kartki, najlepiej białe, formatu A4.

Po co?

Teraz każdą z tych kartek przedziel na pół. Zegnij lub narysuj kreskę dzielącą kartkę na dwie równe części. Na pierwszej kartce napisz u góry tytuł: „WYDARZENIA FIKCYJNE" a po drugiej stronie „ WYDARZENIA HISTORYCZNE". Na drugiej kartce napisz po jednej stronie „ BOHATEROWIE FIKCYJNI", a po drugiej „ POSTACIE HISTORYCZNE". Zaś na ostatniej kartce zapisz po jednej stronie „ PLAN WYDARZEŃ DLA SYTUACJI FIKCYJNYCH", a po drugiej „ PLAN WYDARZEŃ DLA SYTUACJI HISTORYCZNYCH".

Przejdźmy do kartki nr 1

· WYDARZENIA FIKCYJNE

Po tej stronie zapisz wszystkie pomysły, które dotyczą fabuły, ale nie są prawdziwymi wydarzeniami z przeszłości. Może to być np. Rycerz zatrzymuje się w karczmie lub służąca zostaje skazana na tortury. To będzie miejsce na właśnie takie wydarzenia – nieistotne dla biegu historii.

· WYDARZENIA HISTORYCZNE

Tutaj zapisuj wszystkie fakty, które mają kluczową rolę dla twojej powieści. Powinny się tutaj znaleźć np. daty bitew historycznych, daty narodzin i zgonów członków królewskiej dynastii, a także daty ślubów, czy innych ważnych uroczystości zanotowanych w źródłach historycznych np. kronikach, dziennikach czy pamiętnikach. Ta część jest właśnie po to, aby umieścić wszystkie odnotowane fakty/ daty historyczne np. bitwa pod Grunwaldem 15 lipca 1410 .

Kartka nr 2

· BOHATEROWIE FIKCYJNI

Po tej stronie zapisz imiona i nazwiska postaci fikcyjnych, które chcesz zamieścić w swojej powieści czyli np. giermek Kazimierz, służąca Adelajda, lady Mary Kensington , kapłanka Rea. Zapisz w tym miejscu wszystkich fikcyjnych bohaterów, czyli postacie przez ciebie wymyślone, które nigdy naprawdę nie istniały.

· POSTACIE HISTORYCZNE

W tym miejscu napisz imiona i nazwiska wszystkich postaci historycznych, które chcesz umieścić w swojej powieści np. Maria Antonina Habsburg ( królowa Francji) albo Napoleon Bonaparte. Na pewno korzystne będzie też zapisanie obok nazwiska danej postaci daty narodzin i śmierci np. Bona Sforza d'Aragona (ur. 2 lutego 1494 w Vigevano, zm. 19 listopada 1557 w Bari).

Kartka nr 3

· PLAN WYDARZEŃ DLA SYTUACJI FIKCYJNYCH

Bardzo ważne jest, aby ustalić jakiś plan wydarzeń, czyli kolejność chronologiczną dla poszczególnych fragmentów fabuły w twojej powieści. Jakiś czas temu oglądałam na YouTube wywiad z amerykańską autorką jakiejś książki z gatunku historical fiction ( o tym jak ten gatunek ma się do powieści historycznej znajdziecie w pierwszym wpisie). W tym wywiadzie pisarka powiedziała, że najlepiej jest oddzielić to, co fikcyjne od tego, co odnosi się do historii. W powieści historycznej mamy więc do czynienia z dwoma odrębnymi fabułami – jedną tworzą postacie i wydarzenia fikcyjne, a drugą postacie i wydarzenia historyczne. Dlatego, aby się nie pogubić, co do czego należy, warto zrobić także osobne plany wydarzeń. A zatem po tej stronie kartki zrób w punktach plan, co po sobie następuje. Poukładaj wydarzenia fikcyjne z kartki nr 1 w konkretnej kolejności , a także napisz kto uczestniczy w tym wydarzeniu dodając postacie z kartki nr 2 np.

1. Służąca Adelajda zostaje skazana na tortury

2. Giermek Kazimierz chce uwolnić ukochaną i wyrusza do zamku.

3. Po drodze giermek Kazimierz zatrzymuje się w karczmie, gdzie spotyka rycerzy króla Władysława Jagiełły.

· PLAN WYDARZEŃ DLA SYTUACJI HISTORYCZNYCH

Ten plan wydarzeń będzie obejmował fakty i daty, które zapisałeś na kartce nr 1. Możesz tak samo zapisać wszystko w punktach, albo narysować oś czasu, gdzie zapiszesz wydarzenia istotne dla twojej powieści. Do konkretnego wydarzenia dopisz też datę, kiedy to miało miejsce lub napisz imię i nazwisko osoby, której to wydarzenie dotyczy ( posłuż się listą postaci z kartki nr 2). np.

1. Śmierć królowej Jadwigi Andegaweńskiej 17 lipca 1399 w Krakowie.

2. Ślub króla Władysława Jagiełły z Anną Cylejską 29 stycznia 1402.

3. Bitwa pod Grunwaldem 15 lipca 1410 r.

2. Nie daj się zbytnio porwać fikcji.

Ustalając, co ma być fikcyjne, a co nie można czasem popełnić kilka błędów.

Jeden z nich polega na tym, że z czasem zupełnie przestaje nas obchodzić chronologiczność i adekwatność historyczna! Tworzymy to, co nam przyjdzie do głowy i zupełnie zapominamy o tym, że np. w tym i tym roku danej postaci historycznej nie było w tym miejscu, albo że nie miała dzieci, albo, że w tym roku czyjaś żona/ mąż już nie żył. Dlatego istotne jest, aby cały czas wszystko kontrolować.

Wbrew pozorom to nie takie proste np. Jeśli piszesz powieść o Marii Antoninie to nie wystarczy, że wiesz, że była królową Francji, a jej mężem był Ludwik XVI. Jeśli chcesz dobrze opisać tą postać musisz też mieć pojęcie zarówno o dynastii Habsburgów, z której się wywodziła, jak i o rodzinie jej męża – Burbonach! Maria Antonina nie była od początku swojego małżeństwa królową Francji. Również warto wiedzieć, kto z jej rodzeństwa jeszcze żył, kto przebywał z dynastii Burbonów w pałacu w Wersalu. Kto pełnił jakie funkcje na dworze, wśród jakich osób żyła, a i wiecie, że to nieprawda, że powiedziała „ Niech jedzą ciastka!". Tak więc nawet pisząc o postaci historycznej trzeba oddzielić pewne fakty z jej życiu od potocznie przyjmowanych mitów.

Jak temu zapobiec?

3. Weź jeszcze kilka innych kartek.

Kolejne kartki posłużą ci do zapisywania wszystkiego, co w danej chwili będzie ci potrzebne.

Co to dokładnie oznacza?

Najlepiej jest mieć wszystko gdzieś zapisane. Dzięki temu nie będziesz musiał co chwilę przeszukiwać książek, witryn internetowych czy artykułów. Wystarczy, że potrzebne informacje zapiszesz sobie gdzieś na osobnej kartce, aby w razie potrzebny sięgnąć po te zapiski podczas pisania rozdziałów. A zatem weź kolejne kartki i nadaj im odpowiednie tytuły np. „ Rewolucja francuska", „Potrawy w Średniowieczu", „ Moda w XIX-wiecznej Anglii", „ Drzewo genealogiczne dynastii Jagiellonów". Warto też w ten sposób stworzyć karty postaci.

Oczywiście takie karty możesz też zrobić na w Wordzie lub Libre Office, jak komu wygodniej ;)Ale gdyby laptop/ komputer miał awarię to lepiej zgrać wszystko na pendrive'a lub jednak zrobić wersję papierową i trzymać wszystko w jednym segregatorze/ teczce.

A skoro jesteśmy przy postaciach, w kolejnym wpisie będzie o tworzeniu wiarygodnych postaci zarówno historycznych jak i fikcyjnych.