Marami-rami na rin ang nagtanong sa akin ng tungkol sa copyright issues the past few months. And although hindi ako expert sa ganitong bagay, magbibigay na lang ako ng insights ng mga nalalaman ko about this topic.
So, copyright basically is all about the rights you have with a specific work of art. Kunyari ang isang story na pinagpaguran mong gawin for how many months, once na nabili na sa 'yo ng isang publishing company, sa 'yo pa ba ang rights o kanila na?
Well, depende 'yan. May mga publisher na bibilhin lang ang printing rights sa 'yo para sila ang mag "print," mag "market," mag "distribute." Pero meron namang iba na mismong copyright na ang binabayaran sa 'yo. Nakakatakot yung pangalawa kasi kapag sinabing COPYRIGHT NA MISMO ANG BIBILHIN NILA, wala ka nang masyadong say sa story mo although babayaran ka naman nila based sa talent fee at royalty na mapagkakasunduan ninyo.
Kapag copyright na mismo ang binili ng publishing house sa 'yo, ano ang mga mangyayari?
Well, Unang-una, sa kanila nakapangalan ang copyright ng book na usually ay makikita sa 2nd page ng book. Kapag nagkaroon ng movie adaptation or kahit simpleng translation lang ng book mo, sila ang makikipag negotiate noon at wala ka nang magagawa kundi um-oo na lang nang um-oo. No choice ka na wag kang feelingera. Tapos kunyari yung book mo balak nilang gawan ng sequel kahit wala ka namang balak gumawa ng sequel, pwede nilang ipasulat yun sa ibang writer kung ayaw mo since kanila nga naman ang copyright. Aside sa sequel pwede rin silang gumawa ng spin-off out of your novel.
How about kung ang copyright ay sa 'yo pa rin at printing rights lang ang meron sila?
Mas better ang ganito kasi sa 'yo talaga nakapangalan ang book. Hindi sila pwedeng gumawa ng sequel o spin-off without your consent. And kung sa 'yo ang copyright at magkakaroon ng movie adaptation o whatsoever, may say ka sa mga mangyayari sa book mo. Lagi ka nilang iko-consider because the right is yours.
May ibang mga writers na pirma lang nang pirma ng contract withouth reading and understanding the contract they are signing. Yung iba kasi basta makapag-publish lang. Sad to say, naiisahan na pala sila.
Sa VIVA PSICOM, lahat ng copyright ay nanatili sa aming mga writers kaya masaya. Haha. Sa ibang publishing house hindi ko lang alam. At kahit may alam ako hindi ko na rin ipo-post dito kasi baka masabihan naman ako na naninirang puri ako, di ba? Sa kayo na ang bahalang mag-research. :)
YOU ARE READING
Tips for Aspiring Writers
RandomNOTE: You should read all the chapters on this particular post kasi 'yong ibang mga tanong niyo masasagot ko sa ibang chapters. That's why 'yong ibang questions'di ko na sinasagot kasi ulit-ulit na lang. :) Follow me on Instagram: @iamaivanreigh :)
