Pisz, po prostu pisz (4P)

DT - myślnik i łącznik

Kiedyś tam wymądrzałam się na temat myślników na Pączki_Wattpada prowadzonej przez Imagona, a wstawię to i tu. 

Myślnik i Łącznik

Występują trzy poziome kreski używane w prozie. Choć jest ich tylko trzy, niektórzy mają problem z ich właściwym używaniem. W sumie to... dwie.

1. Myślnik lub pauza (—) i półpauza (–)

Dlaczego pauza i półpauza są w jednym punkcie? Coraz częściej półpauza zastępuje pauzę, a ta odchodzi do lamusa, możemy spotkać ją w starych wydaniach książek. Zaczęto od niej odchodzić, przez dostosowanie się polskich tekstów do anglojęzycznych, gdzie pauza nie występuje, jak i również po prostu wygląda nie estetycznie w druku, jest po prostu za długa. Jedno i drugie zaczyna być nazywane myślnikiem, jednak jest to jeszcze nieformalne. Myślę, że za jakiś czas będziemy nazywać półpauzę myślnikiem. Tak samo, jak pauza i półpauza są znakami międzywyrażeniowymi, czyli muszą okalać je spacje.

Półpauzę stosujemy:

• dialogi i ich narracja

– Pójdę po lody! – Wpadł na pomysł Michał. – Na pewno poprawią ci humor! – krzyczał, biegnąc już w stronę lodziarni.

– Pamiętaj, że mam uczulenie na orzechowe! – Upomniała go Ala.

• narracja myśli bohatera

Zauważył spadający wazon ze stołu. Nie zdążę! – pomyślał. Mimo to rzucił się w jego kierunku.

• wtrącenia w tekście

Koń galopował z całych sił, jednak nie zdążył dogonić samochodu – był za szybki.

Poszła przez ten sam park co zawsze – ten z wielką fontanną – mimo to zajęło jej to o wiele więcej czasu.

Często w takiej sytuacji byłby przecinek Poszła przez ten sam park co zawsze, mimo to zajęło jej to o wiele więcej czasu wtedy wtrącenie jest zamiast przecinka – nie stawiamy go.

• wyznaczanie zakresów (od – do)

Zdarzenia miały miejsce w latach 2014 – 2017. (w druku dopuszczalne jest 2014–2017, bez spacji)

Nurt sztuki występujący w XIX – XX wieku.

Przelot Warszawa – Tokyo.

Poczta czynna jest w godzinach 9 – 20.

• definicje

przylaszczkowy – kolor filetowoniebieski

2. Dywiz/łącznik

Na Wattpadzie często zastępujący myślnik, co jest błędem. Łącznik jak nazwa wskazuje łączy słowa, co za tym idzie, spacji przy nim być nie może.

Łącznik stosujemy:

• łączenie, wyrazy złożone (kolorów, nazwisk, miejscowości, skrótów, kodów, numerów itd.)

Anna Przybysz-Pik, rolniczo-przemysłowy, pół-Polak, Bielsko-Biała, hokus-pokus, PKS-em, 5-krotnie, 67-876, niebiesko-żółty itd.

Gdzie w przypadku kolorów chodzi o dwa różne, np. bluzka w niebiesko-żółte pasy, jednak gdyby bluzka była niebieskozielona, już piszemy razem, bez użycia łącznika.

• pisownia wyrazów urwanych

Na aulę zostali wezwani pierwszo-, drugo- i trzecioklasiści.

Jednak taki zabieg stosuje się, by zaoszczędzić miejsce, pisząc w prozie lepiej sobie tego oszczędzić.

• przenoszenie wyrazów

Jeśli wyraz nie mieści się, można go podzielić i przenieść do następnej linijki, raczej stosuje się to już w druku, kiedy tekst jest wyjustowany.

Podzieliłam je dość szczegółowo, zapamiętanie wszystkiego na raz może wydawać się trudne. Ważne jest, żeby zapamiętać, że myślnik kumpluje się ze spacjami, a łącznik się z nimi nie lubi. Wtedy będzie łatwiej zapamiętać, że w dialogach, kiedy występują spacje, używamy myślnika, a w łączeniu słów spacje są zbędne, więc używamy łącznika.

~Ag.