Yazma İpuçları

İlham Alın Serisi | Ağdalı Anlatımdan Kaçının - @TaranMatharu

Bu bölüm Wattpad'deki "Summoner" hikayesinin yazarı @TaranMatharu tarafından hazırlanmıştır.

Merhaba millet!

Hikaye yazmak ile ilgili tavsiye vermem istenildiğinde, söyleyeceklerimi tek bir başlık altında toplamak zor geldi. Biraz düşündükten sonra fark ettim ki, genç bir yazar olarak en çok zorlandığım ve Wattpad'de en çok gördüğüm şey: "Ağdalı Anlatım"

"Ağdalı anlatım nedir?" diyebilirsiniz. Ağdalı anlatım, bir yazının fazla betimlemeyle daha karmaşık ya da daha abartılı olmasıdır.

Bir yazar olarak, bunu üç temel soruna ayırmak istedim.

1- Yanlış şeyi betimlemek

Mesela- Alice yatağından yuvarlanarak çıktı ve etrafına baktı. Kırmızı perdeler öyle sıkı örtülmüştü ki, odayı aydınlatacak tek bir tutam ışık kalmamıştı. Yanında yatmadan önce, her zaman üzerinde bir bardak su bulundurduğu komedin duruyordu. Bardak boştu ancak kız hala susuzdu. Duvarlar düz beyazdı ama karanlıkta neredeyse gri görünüyorlardı. Halı kalın ve gösterişliydi. Tam da sevdiği gibi...

Bu ağdalı anlatımdır; çünkü tamamen gereksiz. Bu bir odanın betimlemesidir. İçinde bir yatak, perde, boş bir bardak ve kalın bir halı bulunan basit bir yatak odası. Bunların her biri muhtemelen olay örgüsünden tamamen bağımsızdır. Kötü bir yazı değil ancak okuyucuyu sıkan ve olay örgüsüne hiçbir katkısı bulunmayan bir yazı. Genellikle bir kitabı, karakterin uyanması, odayı incelemesi, ve normal bir gün geçirmesiyle başlatmak iyi bir fikir değildir.

Böyle ayrıntılı betimleme ancak ilginç bir şeyler betimlendiğinde kabul edilebilir. Mesela bir kalenin balo salonu veya perili bir ev... Betimlenen şeyler bize ana karakter hakkında önemli bilgiler veriyorsa da bu tür betimlemeler kullanılabilir.

Örnek vermek gerekirse- Sabahları ayak parmaklarını yumuşak elyafın içine gömer ve ayı postundan yapılma bir kilimin üzerinde yürüdüğünü hayal ederdi.

Bu örnek, kızın maceraperest bir hayatın özlemini duyduğunu gösteriyor. Söylediğim gibi, bunu okuyucuya, onları sıkmadan bildirmenin pek çok yolu vardır.

Özetlemek gerekirse, bir şey sıradansa ve onunla ilgili özel bir şey yoksa, o zaman bunu betimlemek olay örgüsünü yavaşlatacak ve okuyucuları sıkacaktır. Sonrada kendinizi hiçbir şey gerçekleştirmeyen, sıkıcı bir sahneyi betimlerken bulursunuz.

2. Çok fazla ayrıntılı anlatım

Örneğin- Kurt adam, içinde upuzun ve kalın bir sıra diş bulunan ağzını açtı. Solgun bir ceset kadar beyazlardı; gecenin karanlığına adeta meydan okuyorlardı. Her biri, bir suikastçının eğimli hançeri gibi kıvrılmışlardı. İğne kadar sivriydiler. Salyayla parlıyorlardı vb. vb.

Kurt adamı korkunç göstermek gerekli ve olay örgüsüyle uyumlu olmalı. Ancak dişlerden çok daha fazla unsur var. Yalnız bir unsura odaklanmak büyük bir hatadır. Kurt adamın tamamını betimlerseniz (kürk, nefes, gözler, pençeler, vücut yapısı) elinizde sayfalarca betimleme olacaktır. Betimlemeleri kısa ve öz yapmaya çalışın. Genellikle yapılan başka bir hata da, karakterlerin kıyafetlerini ayrıntılı biçimde betimlemektir.

3. Süslü ve karışık anlatım

Örneğin- Kale, açık mavi gökyüzünde, sonradan görme bir yaltakçı gibi yükselmişti. Kaleyi sarıp sarmalayan taptaze açık yeşil çimenler, yer yer parlak çam ağaçlarına yer veriyor, yeşilimsi yapraklarla taçlanıyordu.

Bu yazı fazlasıyla karmaşık ve olay örgüsünü mahvediyor. Okuyucu her kelimeyi durup tekrar okur ve olay örgüsünden tamamen kopar.

Bu tip ağdalı anlatımın sonucu, yazının doğasının bozulmasıdır. Ağdalı anlatım kullanıldığında metin doğallıktan ve yapısallıktan uzaklaşır, okuyucuya okuduğu şeyin kasıtlı olarak yapıldığını düşündürür.

Kendinizi yazıya ekleyecek farklı kelimeler ve eş anlamlı kelimeler ararken bulursanız, yazınızı "ağdalı anlatıma" dönüştürmek için uğraşıyor olabilirsiniz.

Son olarak, sizi şu soruyla baş başa bırakmak istiyorum: Hiç klasik eserleri okurken zorlandınız mı? Mesela Charles Dickens'ın eserlerini... Bunun sebebi eski klasik kitapların "ağdalı anlatımla" dolu oldukları için adlarının çıkması olabilir mi?

-Taran Matharu